ΤΟ «ΚΟΥΠΑΡΙ» ΕΝΑ ΕΘΙΜΟ ΣΕ ΓΑΜΟΥΣ, ΕΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΕΣ, ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΤΡΙΦΥΛΙΑ, Εργασία ΚΟΜΙΑΝΟΣ ΠΙΠΗΣ, komianos.wordpress.com

ΓΑΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΤΡΙΦΥΛΙΑ

Αφού τελειώσει ο γάμος, και ξεκινάνε για το σπίτι που θα γίνει το γλέντι. Οι συγγενείς του γαμπρού συνηθίζουν να τραγουδάνε διάφορα τραγούδια…ένα από αυτά  είναι το παρακάτω:» ΕΒΓΑ ΜΑΝΟΥΛΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ, ΧΑΡΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ, ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΙ ΣΟΥ ΕΦΕΡΑΜΕ Τ’ΑΣΤΡΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ…». Η πεθερά πρoβάλει στο κατώφλι του σπιτιού, υποδέχεται την νύφη και τον γαμπρό προσφέροντάς τους από τρεις κουταλιές μέλι, για να είναι γλυκειά η ζωή τους και η αγάπη τους. Η νύφη σπάει ένα ρόδι, που συμβολίζει την γονιμότητα, την ευτυχία και την αφθονία. Ύστερα μπαίνουν μέσ’ το σπίτι και αρχίζει το γλέντι και ο χορός. Πρώτος ανοίγει το χορό ο γαμπρός, μετά ερχεται η σειρά της νύφης, των κουμπάρων, ακολουθούν οι συμπέθεροι και μετά οι υπόλοιποι καλεσμένοι. Τα φαγητά ψήνονται από άνδρες και γυναίκες σουβλιστά ή μέσα σε μεγάλα καζάνια και στα φουρναριά.  Τα τραπέζια είναι έτοιμα, οι μεζέδες και τα πλούσια εδέσματα σου σπάζουν στην κυριολεξία την μυτη.  Οι καλεσμένοι στρώνονται στις θέσεις τους, για να απολαύσουν τους μεζέδες της χαράς, να πιουν και να μεθύσουν… Πρώτος ύψώνει το «κουπάρι» ο κουμπάρος… (μην φαντασθείται ότι τα κουπάρια ήταν τίποτα ποτηράκια του κρασιού που όλοι μας γνωρίζουμε, αλλά ήταν κούπες κυρίως πήλινες που η κάθε μία μπορεί να χωρούσε και μισή οκά κρασί ίσως και

ΠΙΛΙΝΑ ΚΟΥΠΑΡΙΑ ΚΑΙ ΚΟΥΠΕΣ ΓΙΑ ΚΡΑΣΙ - ΠΙΑΤΑ

περισσότερο. Ο δίσκος είχε τις περισσότερες φορές τρία κουπάρια, αυτός που σήκωνε το κουπάρι πρώτος ήταν ο κουμπάρος, και έλεγε: Κατά διαταγή του κουμπάρου πίνω στην υγίεια των νεονύμφων και έπινε το πρώτο κουπάρι, μετά στην υγιεία του νοικοκύρη και έπινε το δεύτερο κουπάρι, και σε κείνον που ήθελε να το δώσει στην υγιεία του τάδε. Τα κουπάρια ξαναγεμίζανε μέχρι πάνω και η ιστορία επαναλαμβανότανε, και αυτός που έπερνε το κουπάρι σηκωνόταν όρθιος, ευχόταν με την σειρά του στους νεονύμφους να ζήσουν, να ευτυχήσουν και να αποκτήσουνν καλούς απογόνους.   έπρεπε να πιει όλο το κρασί μέχρι τον πάτο. Οι καλεσμένοι φωνάζανε: «ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΤΑΛΑ», δηλαδή μέχρι τον πάτο. Μιάμιση οκά δεν είναι και λίγο να το πιει ένας άνθρωπος μονοκοπανιά… Το έπινες και σε βάραγε κουτελίτιδα… Δεν ήταν λίγοι αυτοί που έβγαιναν έξω για να κάνουν εμετό και να ξελαφρώσουν, μετά ξανάμπαιναν για  να συνεχίσουν να πίνουν μέχρι σκασμού, για τρεις μέρες ίσως και περισσότερες όσο διαρκούσε το γλέντι. Πολλές φορές επάνω στο τσακίρ κέφι άμα ανάβανε τα αίματα, τραβάγανε τις «Τσάγκρες» και ρίχνανε τις πιστολιές, επάνω στο μεθύσι τραβιόταν καμιά φορά από παρεξηγηση και κανένα μαχαίρι, επενέβαιναν τότε οι ψυχραιμώτεροι και ηρεμούσαν τα πνεύματα. Μόλις  έφθανε στον κουμπάρο το κουπάρι σταμάταγε την γύρα, με τους περισσότερους μεθυσμένους. Το κουπάρι το σηκώνανε και στην

ΚΡΑΣΟΚΑΤΑΝΥΞΗ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΛΑΠΗ ΟΡΕΙΝΗΣ ΤΡΥΦΥΛΙΑΣ

υγεία των γυναικών, άλλες το σηκώνανε το πιώμα… άλλες πέφτανε τάβλα. Το να μεθύσουν οι συμπέθεροι το θεωρούσαν καλό και υποχρεωτικό. «Στο γάμο σου θα πιω και θα μεθύσω» έτσι συνήθιζαν να λένε στα ανύπαντρα παιδιά τους. Για το «κουπάρι» υπάρχει και η παρακάτω ανέκδοτη ιστορία: Κάποτε μια «χαϊβάνα» κοπελιά (άβγαλτη), που επρόκειτο να πάει σε ένα γάμο, ζήτησε από την μάνα της να της δείξει πως σηκώνανε το κουπάρι… Σκέφτηκε η μάνα της πως να της το κάνει ποιο παραστατικά… μην εκτεθεί το κορίτσι εκεί που θα πάνε…. της έδωσε έναν δίσκο με τρία τέσσερα  κουπάρια, την κατέβασε στο κατώϊ που σταυλίζανε τα παλιά χρόνια τα ζώα. Εκεί σταλίζανε δύο τραγιά μια γίδα και ένα γαϊδούρι. » Τα γλέπεις μωρή Σταθούλα; τη ρωτάει η μάνα της… ας πούμε ότι το ένα τραγί ο «Κόρμπας» (τράγος με μαυρό μαλί) είναι ο γαμπρός, η «Λιάρα» (η γίδα με τα  διάφορα χρώματα) ειναι η νύφη, ο «Μετσινάς» (ο τράγος με το λεπτό τρίχωμα ) είναι ο συμπέθερος και ο «Στραβοκέφαλος» ( ο γάϊδαρος) είναι σαυτόν που θα δώσεις το κουπάρι. Άντε ξεκινάμε και ότι σου λέω θα το επαναλαμβάνεις, εντάξει;…. «Κατά διαταγή του κουμπάρου πίνω στην υγεία των νεονύμφων του «Κόρμπα» και της «Λιάρας» π.χ. τους εύχομαι να ζήσουν ευτυχισμένοι και καλούς απογόνους….και θα πίνεις το κουπάρι. Μετά στην υγειά του συμπέθερου του «Μετσινά» και πάλι θα πίνεις το άλλο κουπάρι….και τέλος σε αυτόν που θέλεις να το δώσεις, στην υγειά του τάδε, του «Στραβοκέφαλου» και θα πίνεις και το τελευταίο κουπάρι… Το κατάλαβες μωρή; Άντε τώρα κάνε την πρόβα με χρι να το μάθεις καλά, μην μας περάσουν για «χαϊβάνια» και γελάνε μαζί μας. Άρχισε και αυτή στην υγειά του «Κόρμπα» και της «Λιάρας», …στην υγειά του «Μετσινά»,… στην υγειά του «Στραβοκέφαλου» και πάλι απ’ την αρχή μέχρι που έμαθε καλά το έθιμο του κουπαριού απ’ εξω και ανακατωτά. Ήρθε και η μέρα να πάνε στην χαρά, φορέσαν τα καλά τους και μετά την εκκλησιά στο σπίτι του γαμπρού. Στρώθηκαν στο τραπέζι, αρχίσαν τα τραγούδια και τους χορούς, γέλια χαρές…ήρθε και η ώρα για το κουπάρι. Κάποτε ήρθε και η σειρά της Σταθούλας να σηκώσει το κουπάρι. Σηκώθηκε όπως την είχε δασκαλέψει η μάνα της, σήκωσε το πρώτο κουπάρι στην υγειά των νεονύμφων τους είπε και τις απαραίτητες ευχές για την περίσταση και κοπάνησε το πρώτο κουπάρι…στην αρχή ένοιωσε την ζεστασιά του κρασιού. Μετά ήρθε η σειρά των συμπεθέρων, στο δεύτερο κουπάρι ήρθε η πρώτη ζάλη. Μετά ήρθε η σειρά του κουμπάρου, από το τρίτο κουπάρι και μετά τα έβλεπε όλα θολά και στραβά.  Στο τρίτο κουπάρι, την κράταγαν δεν την κράταγαν τα πόδια της, με μπεκρουλιάρικη φωνή και με δυσκολία σηκώνοντας το κουπαρι λέει: ΚΑΤΑ ΔΙΑΤΑΓΗ ΤΟΥ ΚΟΥΜΠΑΡΟΥΠΙΝΩ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ …ΣΤΡΑΒΟΚΕΦΑΛΟΥ έτσι τους έβλεπε όλους, στο θολωμένο της μυαλό εκείνη την στιγμή της ήρθε η εικόνα του στραβοκέφαλου γαϊδάρου. Το τι έγινε δεν περιγράφεται!!!

Το έθιμο του κουπαριού ήταν πολύ σκληρό ιδιαιτέρα για όσους ήταν ευαίσθητοι στο πιώμα. » ή θα το πιείς…ή ετούτο το μαχαίρι θα μιλήσει….»

Εργασία ΚΟΜΙΑΝΟΣ ΠΙΠΗΣ,  komianos.wordpress.com